تزریق فیلر به بینی، به عنوان روشی سریع و غیر جراحی برای اصلاح ناهنجاریهای ظاهری، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این روش که تحت عنوان رینوپلاستی غیرتهاجمی نیز شناخته میشود، اگرچه بهطور کلی بیخطر در نظر گرفته میشود، اما در برخی موارد میتواند منجر به یکی از جدیترین عوارض یعنی نکروز بینی شود.
نکروز به معنای مرگ بافتی است و زمانی رخ میدهد که خونرسانی به یک ناحیه از بدن به شدت کاهش یافته یا کاملاً قطع شود. در مورد بینی، این اتفاق ممکن است بهدلیل تزریق اشتباه فیلر در یا نزدیک به رگهای حیاتی رخ دهد. شناخت بهموقع علائم و اقدام سریع در صورت بروز این عارضه، میتواند از آسیبهای دائمی جلوگیری کند.
علت نکروز بینی بعد از تزریق فیلر
نکروز زمانی اتفاق میافتد که فیلر بهصورت مستقیم وارد رگ خونی شود یا به رگی فشار آورد و جریان خون را مختل کند. این وضعیت باعث قطع اکسیژنرسانی به بافت شده و در نهایت منجر به مرگ سلولی میشود.
عوامل اصلی ایجاد نکروز:
- تزریق اشتباه در عروق بینی، خصوصاً شریان زاویهای یا دورسال نوزال
- فشار بیش از حد یا تزریق با حجم بالا
- استفاده از سوزن تیز به جای کانولا
- تکنیک نادرست تزریق یا تزریق عمیق در ناحیه پرخطر
- تزریق توسط افراد غیرپزشک یا فاقد صلاحیت
علائم نکروز بینی بعد از فیلر
علائم نکروز معمولاً طی چند ساعت تا ۲۴ ساعت اول بعد از تزریق ظاهر میشوند، اما ممکن است در برخی موارد تا ۲–۳ روز بعد نیز بروز کنند.
مهمترین علائم عبارتند از:
- درد شدید، سوزان یا ضرباندار در ناحیه بینی
- سفید شدن یا تغییر رنگ ناگهانی پوست (رنگپریدگی، کبودی، بنفشی یا سیاهی)
- بیحسی یا سوزنسوزن شدن
- سرد شدن پوست در محل تزریق
- ایجاد تاول یا زخم باز
- خروج ترشحات بدبو در مراحل پیشرفته
درمان نکروز بینی ناشی از تزریق فیلر
درمان نکروز بینی پس از تزریق فیلر نیازمند تشخیص سریع و مداخلهی فوری پزشکی است. زمان در این شرایط نقش حیاتی دارد؛ چرا که هر ساعت تاخیر میتواند شانس حفظ بافت و جلوگیری از آسیب دائمی را کاهش دهد. انتخاب روش درمان، به مرحله نکروز، نوع فیلر تزریقشده، و وسعت درگیری بافتی بستگی دارد.
در ادامه، مراحل درمانی استاندارد و تخصصی این عارضه را بررسی میکنیم:
1. تزریق هیالورونیداز (در صورت استفاده از فیلر هیالورونیک اسید)
هیالورونیداز آنزیمی است که فیلرهای حاوی اسید هیالورونیک را به سرعت حل میکند و یکی از مؤثرترین اقدامات اولیه در مواجهه با نکروز بهشمار میرود.
نکات کلیدی:
- باید در اولین ساعات بعد از بروز علائم (ترجیحاً طی ۴ تا ۶ ساعت) تزریق شود.
- تزریق باید در ناحیه دقیق درگیر انجام شود، معمولاً همراه با تزریق در نواحی اطراف برای پوشش شبکهی عروقی کامل.
- در صورت نیاز، ممکن است تزریق چندمرحلهای یا تکرار در ۲۴ ساعت آینده توصیه شود.
- گاهی ترکیب با لیدوکائین برای کاهش درد کاربرد دارد.
2. تجویز آنتیبیوتیک و داروهای ضدالتهاب
در مرحله بعد، برای کنترل عفونت و التهاب ناشی از انسداد عروقی یا آسیب به بافت مرده، پزشک داروهای سیستمیک تجویز میکند.
شامل:
- آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی (مثل آموکسیسیلین-کلاوولانات یا کلیندامایسین)
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و تورم
- در موارد خاص، ممکن است کورتون سیستمیک نیز تجویز شود برای کنترل التهاب عروقی شدید
3. اکسیژن درمانی پرفشار (Hyperbaric Oxygen Therapy)
اکسیژندرمانی در اتاق پرفشار میتواند بهطور مؤثری به بازسازی بافت کمک کند، خصوصاً در نکروزهای گسترده یا زمانی که علائم دیر تشخیص داده شدهاند.
مزایای درمان:
- افزایش اکسیژنرسانی به بافت نکروزه و کمخون
- تسریع در رشد مجدد سلولها و کلاژن
- کاهش خطر آسیبهای ثانویه یا تخریب وسیعتر
نکته: این روش معمولاً در مراکز تخصصی و تحت نظارت پزشکی انجام میشود و ممکن است نیاز به چند جلسه درمانی داشته باشد.
4. مراقبت موضعی با کرمهای ترمیمکننده و پانسمان
پس از کنترل حاد نکروز، تمرکز بر مراقبت از پوست آسیبدیده و تسریع بهبود زخم خواهد بود.
مراقبتهای رایج:
- استفاده از کرمهای بازسازیکننده مانند ژل سیکالفیت، پماد آلفا یا پانسمانهای مدرن سیلیکونی
- ضدعفونی منظم محل زخم با سرم شستوشو یا محلولهای آنتیسپتیک
- حفظ رطوبت و جلوگیری از خشکی و ترک خوردن زخم
- در موارد خاص، میتوان از پمادهای آنتیبیوتیکی یا ترکیبی با گاز مخصوص ترمیم استفاده کرد
5. جراحی ترمیمی و بازسازی (در موارد پیشرفته)
اگر بخشی از پوست یا غضروف بینی بهطور کامل از بین رفته باشد، بیمار پس از بهبود نسبی نیاز به جراحی ترمیمی یا بازسازی بینی خواهد داشت.
روشهای بازسازی:
- پیوند پوست (Skin Graft): برداشت پوست از ناحیه دیگر بدن برای پوشاندن بافت از دست رفته
- فلپ موضعی: استفاده از بافت مجاور برای ترمیم ناحیه آسیبدیده
- بازسازی غضروفی: استفاده از غضروف گوش یا دنده برای بازسازی ساختار بینی
نکته: این جراحیها معمولاً چند ماه پس از کنترل نکروز انجام میشوند تا اطمینان حاصل شود که زخمها کاملاً پایدار هستند.
راههای پیشگیری از نکروز فیلر بینی
اگرچه نکروز بینی پس از تزریق فیلر نادر است، اما بهدلیل احتمال بروز آسیبهای جدی و غیرقابل بازگشت، پیشگیری از آن اهمیت بسیار زیادی دارد. بهترین راه برای جلوگیری از این عارضه، ترکیبی از انتخاب آگاهانه پزشک، استفاده از تکنیکهای تزریق ایمن، و توجه به مراقبتهای پس از تزریق است. رعایت اصول زیر میتواند بهطور قابل توجهی ریسک نکروز را کاهش دهد و تجربهای ایمن و موفق از تزریق فیلر فراهم کند. راهکارهای کلیدی برای پیشگیری از نکروز بینی:
- انتخاب پزشک متخصص گوش، حلق و بینی، پوست یا جراح پلاستیک با تجربه
- استفاده از کانولا (سوزن کند) بهجای سوزن تیز، بهویژه در مناطق عروقی بینی
- تزریق فیلر با حجم کم، بهصورت آهسته و با فشار کنترلشده
- انتخاب فیلرهای معتبر و دارای تاییدیه وزارت بهداشت یا FDA
- آشنایی دقیق پزشک با آناتومی عروق صورت و بینی
- پرهیز از تزریقهای مکرر یا شدید در یک جلسه
- اطلاعرسانی کامل به بیمار در مورد علائم هشداردهنده نکروز پیش از شروع درمان
- عدم مصرف سیگار و دخانیات حداقل دو هفته قبل و بعد از تزریق
- بررسی سابقه بیماریهای زمینهای مانند دیابت، واسکولیت یا مشکلات انعقادی پیش از اقدام
- اجتناب کامل از تزریق فیلر توسط افراد غیرپزشک یا در مراکز نامعتبر
چه افرادی بیشتر در معرض خطر نکروز هستند؟
گرچه نکروز بینی پس از تزریق فیلر یا جراحی زیبایی بهندرت رخ میدهد، اما برخی افراد بهدلیل شرایط بدنی، سبک زندگی یا سوابق پزشکی، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارند. آشنایی با این گروههای پرخطر به پزشکان و بیماران کمک میکند تا با احتیاط بیشتری اقدام کنند و احتمال بروز نکروز را به حداقل برسانند.
افرادی که بیشتر در معرض خطر نکروز قرار دارند عبارتاند از:
- افراد سیگاری: نیکوتین باعث تنگی عروق و کاهش اکسیژنرسانی به بافتها میشود که یکی از عوامل مستقیم در ایجاد نکروز است.
- بیماران مبتلا به دیابت: قند خون بالا، جریان خون محیطی را تضعیف کرده و روند ترمیم بافت را کند میکند.
- افراد دارای بیماریهای عروقی یا خودایمنی: مانند واسکولیت، لوپوس یا اسکلرودرمی که میتوانند باعث التهاب و انسداد عروق کوچک شوند.
- افرادی با پوست بسیار نازک یا بافت عروقی ضعیف: که معمولاً نسبت به فشار یا تزریق حساستر هستند.
- بیمارانی که قبلاً جراحی یا تزریقهای متعدد در بینی انجام دادهاند: بهدلیل آسیبدیدگی قبلی به شبکه عروقی، خطر انسداد بیشتر است.
- افراد با سابقه اختلالات انعقادی یا مصرف داروهای ضدانعقاد: که ممکن است روند طبیعی خونرسانی یا لختهسازی را مختل کنند.
- افراد کمخون یا دارای فقر آهن شدید: که بهطور مزمن با کاهش اکسیژنرسانی سلولی مواجه هستند.
کدام یک احتمال نکروز بیشتری دارد: عمل بینی یا تزریق فیلر؟
با وجود اینکه هر دو روش رینوپلاستی (عمل جراحی بینی) و تزریق فیلر میتوانند منجر به نکروز بافتی شوند، احتمال بروز نکروز پس از تزریق فیلر بهمراتب بیشتر از جراحی بینی است. علت اصلی این تفاوت، به ماهیت تزریق فیلر و نزدیکی آن به شبکههای عروقی حساس بینی برمیگردد.
در تزریق فیلر، اگر ماده تزریقی بهطور تصادفی وارد یکی از رگهای اصلی بینی شود یا فشار بیش از حدی روی عروق ایجاد کند، ممکن است جریان خون در آن ناحیه کاملاً مختل شده و منجر به نکروز شود. این خطر بهویژه در ناحیه ریشه بینی (dorsum) و اطراف شریان زاویهای بیشتر است.
در مقابل، نکروز پس از عمل جراحی بینی بیشتر در نتیجه عواملی مانند فشار بیش از حد پانسمان، جراحی تهاجمی، یا اختلالات زمینهای بروز میکند و معمولاً با مراقبت مناسب و انتخاب جراح متخصص، قابل پیشگیری است.
بنابراین، اگرچه هر دو روش نیازمند دقت بالا هستند، اما تزریق فیلر بینی به دلیل خطر مستقیم انسداد عروقی، با ریسک بالاتری برای نکروز همراه است و باید با رعایت اصول دقیق ایمنی توسط پزشک مجرب انجام شود.
آیا بهطور کلی دکتر برومند تزریق فیلر بینی را برای تغییرات ظاهری توصیه میکنند؟
جواب به صورت کلی خیر است. دکتر برومند بهطور کلی تزریق فیلر بینی را برای اصلاح فرم بینی توصیه نمیکنند. دلیل اصلی این موضوع، محدودیتها و ریسکهای جدی این روش در مقایسه با جراحی تخصصی بینی است.
فیلر تنها در موارد بسیار محدود مثل پوشاندن قوز بینی یا صاف کردن مختصر پل بینی میتواند ظاهری موقت ایجاد کند. اما در اکثر مواقع، تغییراتی که بیمار از نظر زیبایی انتظار دارد مانند کوچکتر شدن نوک بینی، اصلاح زاویه بینی یا جمعتر شدن پرههای آن با فیلر قابل دستیابی نیست.
دلایل اصلی پرهیز از تزریق فیلر بینی از نگاه دکتر برومند عبارتاند از:
- اثرگذاری محدود و موقتی (چند ماه تا یک سال)
- احتمال بالای نکروز به دلیل تراکم بالای عروق خونی در ناحیه بینی
- ریسک بیشتر نسبت به تزریق در نواحی دیگر صورت مانند گونه یا چانه
- عدم ایجاد تغییر ساختاری واقعی یا ماندگار در فرم بینی
- افزایش ضخامت بافت بینی با تزریقهای مکرر که حتی میتواند نتیجه جراحیهای بعدی را تحت تاثیر قرار دهد
به همین دلیل، دکتر برومند توصیه میکنند که برای رسیدن به نتیجهای اصولی، ماندگار و ایمن، از روشهای جراحی علمی و تخصصی استفاده شود، نه از تزریقهای سطحی با نتایج محدود و پرخطر.
سوالات پرتکرار درباره نکروز بینی بعد از تزریق فیلر
آیا همه نوع فیلرها خطر نکروز دارند یا فقط فیلرهای هیالورونیک اسید؟
همه فیلرها میتوانند خطر نکروز داشته باشند، اما در فیلرهای هیالورونیک اسید امکان درمان سریعتر با هیالورونیداز وجود دارد.
آیا نکروز همیشه بلافاصله بعد از تزریق ظاهر میشود؟
نه، در برخی موارد ممکن است نکروز تا ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از تزریق بهصورت تدریجی ظاهر شود.
آیا فیلرهای دائمی خطر نکروز بیشتری دارند؟
بله، فیلرهای دائمی مثل PMMA یا سیلیکون آزاد نهتنها قابل حل نیستند، بلکه در صورت انسداد رگ، درمان نکروز را بسیار دشوار میکنند.
آیا استفاده از یخ بعد از تزریق فیلر به کاهش خطر نکروز کمک میکند؟
در برخی موارد بله، اما اگر بهصورت نادرست یا طولانی استفاده شود، میتواند خودش باعث کاهش جریان خون و آسیب شود.
آیا افراد دارای بینی گوشتی بیشتر در معرض نکروز هستند؟
نه لزوماً، اما افراد با پوست ضخیمتر ممکن است علائم اولیه نکروز را دیرتر تشخیص دهند که این خود خطرناک است.
آیا میتوان از هیالورونیداز بهصورت پیشگیرانه استفاده کرد؟
خیر، هیالورونیداز تنها زمانی کاربرد دارد که فیلر هیالورونیک اسید باعث انسداد شده باشد؛ استفادهی پیشگیرانه ضرورتی ندارد و حتی میتواند فیلر مفید را نیز حل کند.
آیا تزریق فیلر در کلینیکهای غیرپزشکی احتمال نکروز را بیشتر میکند؟
قطعاً. نبود دانش کافی از آناتومی و تکنیکهای ایمن، یکی از دلایل اصلی نکروز در مراکز غیرمجاز است.
در صورت بروز نکروز، آیا بینی حتماً دچار تغییر ظاهری دائم میشود؟
در موارد پیشرفته بله؛ ولی اگر نکروز زود تشخیص داده شود و درمان بهموقع انجام گیرد، امکان بهبود بدون تغییر دائم وجود دارد.
سایر مطالب مرتبط
مشاوره رایگان با دکتر
برای دریافت اطلاعات بیشتر و گفتوگو درباره وضعیت خود، از طریق واتساپ با دکتر برومند در تماس باشید.
مشاوره رایگان در واتساپ
سلام دکتر
تزریق فیلتر چند درصد ممکن باعث نکروز بشه ؟
سلام احتمال نکروز بعد از تزریق فیلر کم است و عموما کمتر از یکدهم درصد گزارش میشود، ولی در صورت وقوع میتواند آسیب جدی ایجاد کند. بیشترین خطر در تزریقهای ناحیه بینی و اطراف آن است و مهارت پزشک و رعایت اصول ایمنی نقش اصلی را در پیشگیری دارد.
به صورت کلی با توجه به عوارض تزریق فیلر در ناحیه بینی و اثر کوتاه مدت آن، و همچنین تغییرات بسیار جزئی در بینی، من این روش را برای اصلاح بینی توصیه نمیکنم.
سلام. من به بینیم فیلر زدم یعنی بینیم ممکنه براش مشکل پیش بیاد؟
سلام. در حالت عادی تزریق فیلر باعث مشکل خاصی برای بینی نخواهد شد ولی در صورت درد شدید و ناگهانی در ناحیه تزریق، تغییر رنگ پوست (کبودی، رنگپریدگی یا سفید شدن)، تاول یا زخم پوستی، سردی یا بیحسی غیرعادی در بینی، یا تورم غیرطبیعی که سریعاً افزایش یابد باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. این علائم میتوانند نشاندهنده نکروز یا انسداد عروقی باشند و درمان فوری (مثل تزریق هیالورونیداز) ضروری است.